Μεγάλης κλίμακας ερευνητικό έργο 6,5 εκατομμυρίων ευρώ κέρδισε το Πανεπιστήμιο Κύπρου

• Νέο μεγάλης κλίμακας ερευνητικό έργο από το πρόγραμμα HORIZON EUROPE έχει κερδίσει το Πανεπιστήμιο Κύπρου με συντονιστή τον Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής Δρ. Παναγιώτη Γιάλλουρο με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 6,5 εκατομμυρίων ευρώ.

  Το έργο με το ακρωνύμιο ISMED-CLIM τιτλοφορείται ‘‘Innovative Solutions across the Mediterranean for mitigation of Climate change-related health risks and enhancing health system resilience’’ και αποσκοπεί στην ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για αντιμετώπιση κινδύνων που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή για την υγεία ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και τα εθνικά συστήματα υγείας.  

  Το ISMED-CLIM, στο οποίο συμμετέχουν 27 φορείς από 7 χώρες, αναμένεται να αρχίσει τον Νοέμβριο του 2024 και να διαρκέσει 4 χρόνια. Το έργο προτείνει λύσεις και εφαρμογές που θα δοκιμαστούν σε Ευρωπαϊκές χώρες σε όλη την έκταση της Μεσογείου, την Κύπρο, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία, οι οποίες υφίστανται έντονα τις επιδράσεις της κλιματικής αλλαγής.

  Το Πανεπιστήμιο Κύπρου συμμετέχει στο  ISMED-CLIM με την Ιατρική Σχολή, η οποία συντονίζει το όλο έργο, το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος και το Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, ενώ από την Κύπρο συμμετέχουν επίσης το Ινστιτούτο Κύπρου, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), η Ομοσπονδία Συνταξιούχων ΕΚΥΣΥ και η εταιρεία υψηλής τεχνολογίας EBOS Technologies Ltd.

  Ο συντονιστής του έργου Καθηγητής Γιάλλουρος σε δηλώσεις του σημείωσε ότι η περιοχή της Μεσογείου βρίσκεται στα σύνορα μεταξύ της εύκρατης και ξηρής κλιματικής ζώνης και έχει ανακηρυχθεί ως ένα από τα hotspots της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στην περιοχή υπερβαίνει τον παγκόσμιο μέσο όρο και οι συχνές ακραίες θερμοκρασίες, οι πλημμύρες και οι δασικές πυρκαγιές, επηρεάζουν τόσο τη θνητότητα όσο και τη νοσηρότητα του πληθυσμού.

  Σύμφωνα με τον Δρα Γιάλλουρο υπάρχουν νεότερα ανησυχητικά δεδομένα που δείχνουν ότι:

  1. οι υπερβολικοί θάνατοι και νοσηλείες που αποδίδονται στις ακραίες θερμοκρασίες σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι υψηλότεροι στη Νότια Ευρώπη και επιδεινώνονται από την υψηλότερη ατμοσφαιρική ρύπανση, ιδίως στους ηλικιωμένους ενήλικες και στους κοινωνικά ασθενέστερους υπο-πληθυσμούς,
  2. τα κύματα καύσωνα στην περιοχή της Μεσογείου προβλέπεται να αυξηθούν δραματικά έως το τέλος του 21ου αιώνα, αυξάνοντας το κλάσμα των θανάτων που οφείλονται στη θερμότητα στην περιοχή,
  • η έκθεση στη θερμότητα προκαλεί ευρύ φάσμα δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία, όπως ψυχικό στρες, θερμική καταπόνηση, αφυδάτωση, διαταραχές του ύπνου, υπέρταση, ιδίως μεταξύ ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, όπως οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους, οι έγκυες γυναίκες και οι ηλικιωμένοι, παρά τις συστάσεις και τα σχέδια αντιμετώπισης που έχουν αναπτυχθεί για την πρόληψη αυτών των επιπτώσεων;
  1. οι ασθένειες που μεταδίδονται με έντομα φορείς αντιπροσωπεύουν το 17 % του συνόλου των λοιμωδών νόσων και επηρεάζονται άμεσα από εξωτερικούς παράγοντες και την κλιματική αλλαγή και τέλος,
  2. η κλιματική αλλαγή απειλεί τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης αυξάνοντας τη ζήτηση, διαταράσσοντας τις υποδομές, αυξάνοντας το κόστος και θέτοντας σε κίνδυνο την παροχή υγειονομικής περίθαλψης υψηλής ποιότητας.

  Σε σχέση με αυτούς τους κινδύνους, το έργο ISMED-CLIM στοχεύει να εμπλέξει και κινητοποιήσει τους υπεύθυνους χάραξης περιφερειακής πολιτικής, τους κοινωνικούς φορείς και τους πολίτες, στην εφαρμογή λύσεων μετριασμού αυτών των επιπτώσεων. Επιπλέον, θα αξιολογήσει και θα ενισχύσει την αποτελεσματικότητα ενός συνόλου παρεμβάσεων για τη μείωση των ακραίων κλιματικών εκθέσεων και των σχετικών επιπτώσεων στην υγεία ευάλωτων ομάδων πληθυσμού. Στο πλαίσιο της προσέγγισης «Μία υγεία», θα αναπτύξει επίσης και θα δοκιμάσει ένα ολοκληρωμένο εργαλείο επιτήρησης για επαγγελματίες υψηλού κινδύνου για τη διαχείριση δράσεων και παρεμβάσεων πρόληψης ζωο-ανθρωπονόσων. Λαμβάνοντας υπόψη τα τοπικά χαρακτηριστικά, θα προσαρμόσει υφιστάμενες τεκμηριωμένες πρακτικές και πρωτότυπα εργαλεία για την αύξηση της ετοιμότητας και της ικανότητας των συστημάτων υγείας στην περιοχή της Μεσογείου να παρέχουν ασφαλή και αποτελεσματική περίθαλψη στους πολίτες, στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης κλιματικής αλλαγής. Τέλος, θα αναπτύξει γνώσεις, πολιτικές, διαδικασίες και εργαλεία με στόχο την αποτελεσματική αναπαραγωγή αυτών των λύσεων και την προώθηση επωφελών συστημικών μεταρρυθμίσεων στον τομέα της περιβαλλοντικής και δημόσιας υγείας.